Nhu cầu trú ẩn của nhà đầu tư trong căng thẳng thương mại Mỹ – Trung tiếp tục kéo giá vàng lên kỷ lục mới, tại 2.882 USD một ounce.
Chốt phiên giao dịch 5/2, giá vàng thế giới giao ngay tăng 23 USD lên 2.866 USD một ounce. Trong phiên, giá có thời điểm lập đỉnh mới tại 2.882 USD.
“Giá vàng tiếp tục chịu ảnh hưởng lớn từ bất ổn thương mại. Việc Mỹ áp thuế nhập khẩu với Trung Quốc và Trung Quốc trả đũa gần như ngay lập tức khiến nhu cầu mua vàng trú ẩn thống trị thị trường”, Peter Grant – chiến lược gia hàng hóa cấp cao tại Zaner Metals nhận định.
Nhà đầu tư hiện lo ngại căng thẳng thương mại Mỹ – Trung Quốc leo thang, gây ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế các nước. Ngày 4/2, Trung Quốc áp thuế với hàng hóa Mỹ để trả đũa việc Washington áp thuế 10% lên toàn bộ hàng nhập khẩu từ nước này. Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết không vội đàm phán với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình để hạ nhiệt căng thẳng.
Dịch vụ Bưu chính Mỹ (UPS) hôm ngày 4/2 thông báo dừng nhận bưu kiện, thư tín từ Trung Quốc đại lục và đặc khu Hong Kong. Tuy nhiên, chỉ một ngày sau, họ lại khôi phục hoạt động này.
Tuần này, ba quan chức Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) đã lên tiếng cảnh báo thuế nhập khẩu của ông Trump có thể thổi bùng lạm phát. Sự bất ổn này sẽ khiến Fed giảm tốc quá trình nới lỏng tiền tệ.
Vàng thường được coi là công cụ trú ẩn trong tình hình lạm phát và bất ổn địa chính trị. Tuy nhiên, lãi suất cao cũng khiến kim loại quý kém hấp dẫn.
Báo cáo của ADP cho thấy Mỹ đã tạo thêm 183.000 việc làm trong lĩnh vực tư nhân tháng trước. Số liệu này cao hơn dự báo của các nhà kinh tế học là 150.000. Báo cáo việc làm chính thức của Bộ Lao động Mỹ sẽ công bố ngày 7/2.
Ngoài vàng, các kim loại quý khác hôm qua cũng tăng giá. Bạc tăng 0,8% lên 32,3 USD một ounce. Bạch kim tăng 1,8% lên 980 USD. Palladium chốt phiên tại 990 USD, tương đương mức tăng 0,3%.
Kỷ lục mới của giá vàng được xác lập tại 2.846 USD, khi nhà đầu tư tăng mua để trú ẩn trong căng thẳng thương mại Mỹ – Trung.
Chốt phiên giao dịch 4/2, giá vàng thế giới giao ngay tăng 28 USD lên 2.843 USD một ounce. Trong phiên, giá có thời điểm lập đỉnh mới tại 2.846 USD.
Thị trường đi lên do nhà đầu tư mua tài sản trú ẩn trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ – Trung Quốc leo thang. Ngày 4/2, vài phút sau khi thuế nhập khẩu 10% mà Mỹ áp lên toàn bộ hàng Trung Quốc có hiệu lực, Bắc Kinh cũng thông báo áp thuế đáp trả, điều tra chống độc quyền với Google và đưa 2 công ty Mỹ vào danh sách đen có thể bị trừng phạt.
“Thông tin áp thuế được đưa ra ngay trong đêm. Tôi cho rằng đây là nguyên nhân chính tác động lên giá vàng”, Bob Haberkorn – chiến lược gia tại RJO Futures cho biết.
Diễn biến giá vàng thế giới từ đầu năm 2025. Đồ thị: Reuters
Một nguyên nhân khác kéo giá vàng tăng là Dollar Index giảm 0,9% phiên 4/2. Việc này giúp vàng bớt đắt đỏ với người mua bằng các tiền tệ khác.
Hôm qua, 3 quan chức Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) đã lên tiếng cảnh báo nguy cơ lạm phát từ chính sách thương mại của Tổng thống Donald Trump. Việc này có thể khiến Fed phải giảm tốc độ nới lỏng tiền tệ.
Vàng thường được coi là công cụ trú ẩn trong tình hình lạm phát và bất ổn địa chính trị. Tuy nhiên, lãi suất cao cũng khiến kim loại quý kém hấp dẫn.
Số liệu mới nhất cũng cho thấy trong tháng 12/2024, Mỹ chỉ tạo thêm 7,6 triệu việc làm. Con số này thấp hơn dự báo là 8 triệu, cho thấy nền kinh tế có thể đang chậm lại.
Jim Wyckoff – nhà phân tích tại Kitco Metals dự báo sự bất ổn mà chính quyền ông Trump gây ra, cùng với việc các ngân hàng trung ương tăng mua vàng để giảm lượng USD nắm giữ có thể kéo giá lên 3.000 USD một ounce năm nay.
Ngoài vàng, bạc cũng tăng 2,5% lên 32,3 USD một ounce. Bạch kim tăng 0,4% lên 967 USD, trong khi palladium giảm 1,3% còn 994 USD.
Sáng 3/2, Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì hội nghị công bố các quyết định của Bộ Chính trị về việc thành lập, chỉ định nhân sự 4 Đảng bộ trực thuộc Trung ương và 3 cơ quan Đảng ở Trung ương.
Tại hội nghị, Ban Tổ chức Trung ương thông báo các quyết định về việc kết thúc hoạt động của Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương; Đảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương; Ban cán sự đảng Chính phủ; Đảng đoàn Quốc hội; Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; các Đảng đoàn, Ban cán sự đảng ở Trung ương do Ban Bí thư thành lập; Ban Đối ngoại Trung ương.
Ban Tổ chức Trung ương cũng thông báo các quyết định thành lập đảng bộ mới và việc hợp nhất, đổi tên gồm: Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương; Đảng bộ Chính phủ; Đảng bộ Quốc hội; Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương.
Bộ Chính trị chỉ định Ban Chấp hành Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương nhiệm kỳ 2020-2025 gồm 30 người; Ban Thường vụ Đảng ủy các cơ quan Đảng Trung ương nhiệm kỳ 2020-2025 gồm 17 người. Ông Trần Cẩm Tú, Thường trực Ban Bí thư giữ chức Bí thư Đảng ủy các cơ quan đảng Trung ương nhiệm kỳ 2020-2025. Bốn Phó bí thư Đảng ủy các cơ quan Đảng Trung ương gồm ông bà: Lê Hoài Trung, Nguyễn Thị Hoàng Vân, Đỗ Việt Hà, Nguyễn Quang Trường.
Ban Chấp hành Đảng bộ Chính phủ nhiệm kỳ 2020-2025 gồm 57 người; Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ nhiệm kỳ 2020-2025 gồm 17 người, do Thủ tướng Phạm Minh Chính làm Bí thư Đảng ủy. Bốn Phó bí thư là Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình; Bí thư Tỉnh ủy Hà Nam Lê Thị Thủy; ông Lại Xuân Lâm, Phó bí thư Thường trực Khối các cơ quan Trung ương; ông Nguyễn Đức Phong, Phó bí thư Đảng ủy khối doanh nghiệp Trung ương.
Ban Chấp hành Đảng bộ Quốc hội nhiệm kỳ 2020-2025 gồm 39 người; Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội nhiệm kỳ 2020-2025 gồm 21 người; Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn giữ chức Bí thư Đảng ủy Quốc hội nhiệm kỳ 2020-2025. Ba Phó bí thư Đảng ủy là các ông bà: Nguyễn Khắc Định, Phó chủ tịch Quốc hội; Vũ Hải Hà, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội; Đặng Xuân Phương, Phó bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội khóa 15 tỉnh Quảng Ninh.
Ban Chấp hành Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương nhiệm kỳ 2020-2025 gồm 29 người; Ban Thường vụ Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương nhiệm kỳ 2020-2025 gồm 12 người. Bí thư Đảng ủy là ông Đỗ Văn Chiến, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Hai Phó bí thư là bà Nguyễn Thị Thu Hà, Phó chủ tịch, Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Trần Thắng, Phó bí thư Đảng ủy Khối doanh nghiệp Trung ương.
Tổng Bí thư Tô Lâm trao quyết định thành lập Đảng bộ, tổ chức bộ máy, chức năng nhiệm vụ và chỉ định Bí thư, các Phó bí thư Đảng ủy Chính phủ nhiệm kỳ 2020-2025. Ảnh: TTXVN
Quyết định hợp nhất Ban Tuyên giáo Trung ương và Ban Dân vận Trung ương; đổi tên Ban Kinh tế Trung ương thành Ban Chính sách, chiến lược Trung ương, cũng được công bố.
Bộ Chính trị phân công ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương giữ chức Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương.
Bộ Chính trị quyết định phân công, bổ nhiệm Phó trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương gồm các ông bà: Lại Xuân Môn, Phó trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương; Phạm Tất Thắng, Phó trưởng ban Dân vận Trung ương; Ngô Đông Hải, Phó trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; Nguyễn Văn Hiếu, Phó trưởng ban Tuyên giáo Trung ương.
Ban Bí thư quyết định phân công, bổ nhiệm Phó trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương gồm các ông bà: Đinh Thị Mai, Phó trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; Vũ Thanh Mai, Phó trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; Phan Xuân Thủy, Phó trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; Nguyễn Lam, Phó trưởng ban Dân vận Trung ương; Đỗ Văn Phới, Phó trưởng ban Dân vận Trung ương; Triệu Tài Vinh, Phó trưởng ban Dân vận Trung ương; Nguyễn Quang Đức, Phó Trưởng ban Dân vận Trung ương.
Ông Trần Lưu Quang, Trưởng ban Kinh tế Trung ương, giữ chức Trưởng ban Chính sách, chiến lược Trung ương. Các Phó ban gồm ông bà: Thái Thanh Quý, Phạm Đại Dương, Nguyễn Duy Hưng, Nguyễn Hồng Sơn.
Bộ Chính trị quyết định ông Nguyễn Duy Ngọc, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Chánh văn phòng Trung ương Đảng, thôi giữ chức Chánh văn phòng Trung ương Đảng.
Ông Lê Hoài Trung, Trưởng ban Đối ngoại Trung ương thôi giữ chức Trưởng ban Đối ngoại Trung ương, điều động, bổ nhiệm giữ chức Chánh văn phòng Trung ương Đảng.
Ông Hầu A Lềnh, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, được Bộ Chính trị điều động, chỉ định giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang nhiệm kỳ 2020-2025.
Quyết định của Bộ Chính trị được Trưởng ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc trao cho ông Hầu A Lềnh sáng 22/1.
Hồi tháng 5/2023, khi ông Đặng Quốc Khánh, Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang, được Quốc hội phê chuẩn bổ nhiệm giữ chức Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường, Bộ Chính trị phân công ông Nguyễn Mạnh Dũng, Phó bí thư Tỉnh ủy giữ chức quyền Bí thư Tỉnh ủy đến khi kiện toàn chức danh này.
Ông Hầu A Lềnh 52 tuổi, người dân tộc Mông, quê quán xã Tả Van, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai. Ông từng là cán bộ của Tổng cục 2, Bí thư Huyện đoàn Sa Pa, Phó bí thư – Chủ tịch UBND huyện Sa Pa, Bí thư Huyện ủy Sa Pa, rồi Phó bí thư Tỉnh ủy Lào Cai; Phó trưởng ban thường trực Ban chỉ đạo Tây Bắc…
Năm 2018, ông công tác ở Trung ương, giữ chức Phó chủ tịch – Tổng thư ký Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và làm Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc từ tháng 4/2021 đến nay.
Ông Hầu A Lềnh. Ảnh: Giang Huy
Ông Lềnh từng chia sẻ là người dân tộc thiểu số, sinh ra, lớn lên, trưởng thành và có nhiều năm công tác ở miền núi nên chứng kiến cuộc sống khó khăn của người dân vùng cao, hiểu được điều kiện học tập, sinh hoạt thiếu thốn của trẻ em vùng sâu. “Khi ra trường, về quê công tác, tôi nhìn thấy sự thay da đổi thịt, thấy cuộc sống của đồng bào mình ngày càng khấm khá lên. Tất nhiên, khoảng cách với người miền xuôi vẫn còn khá xa”, ông nói khi nhậm chức Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc hồi tháng 4/2021.
Vì vậy, khi về tiếp nhận công việc ở Trung ương, ông ưu tiên quan tâm đến những vùng khó khăn nhất của đất nước, nơi mà bà con nhận thức còn hạn chế. “Rất nhiều vấn đề cần giải quyết ở đó như giáo dục, chăm sóc sức khỏe, hạ tầng, kinh tế xã hội, đất ở, nước sinh hoạt, nước sản xuất, các vấn đề an sinh, sinh kế khác”, ông nói.
Nỗi cay đắng của đảng Dân chủ trong ngày ông Trump nhậm chức
Trong lễ nhậm chức ở Đồi Capitol, lúc Tổng thống Trump liên tục chỉ trích chính quyền tiền nhiệm, ông Biden và các lãnh đạo Dân chủ chỉ có thể mím môi bất lực.
4 năm trước, đảng Dân chủ ăn mừng trước thất bại bầu cử của ông Donald Trump, coi chiến thắng họ đạt được là thắng lợi lớn đối với nền dân chủ và báo hiệu tầm nhìn tiến bộ mới cho nước Mỹ.
Nhưng tình thế giờ đây đã đổi khác, khi ông Trump trở lại nắm quyền sau chiến thắng bầu cử vang dội, phe Dân chủ mất quyền kiểm soát cả Nhà Trắng lẫn Thượng viện, không có một người lãnh đạo rõ ràng hay con đường khả dĩ nào giúp họ vực dậy đảng của mình.
Tổng thống Joe Biden và Đệ nhất phu nhân Jill Biden chào đón vợ chồng Tổng thống đắc cử Donald Trump tại Nhà Trắng trước lễ nhậm chức hôm 20/1. Ảnh: Washington Post
Đảng Cộng hòa hiện kiểm soát cả ba nhánh trong chính quyền. Tổng thống Trump tuyên bố sẽ đảo ngược nhiều thành tựu mà đảng Dân chủ đã gây dựng trong những năm qua và theo đuổi các chính sách trái ngược với niềm tin của họ.
Và không giống như nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, đảng Dân chủ hiện không được hỗ trợ bởi những tiếng nói phản đối tân Tổng thống trong xã hội. Các cuộc biểu tình phản đối ông Trump ngày nhậm chức năm 2017 từng thu hút hàng nghìn thành viên. Nhưng hôm 20/1, sự kiện tương tự ở Washington chỉ có vài trăm người tham gia.
Lễ nhậm chức tổng thống năm nay được tổ chức bên trong nhà mái vòm Rotunda của Điện Capitol, không gian tương đối chật hẹp, khiến các quan khách phải ngồi sát nhau, ngay cạnh bục phát biểu của ông Trump.
Điều đó đã tạo nên hình ảnh đầy cay đắng với đảng Dân chủ, khi ông Biden và các thành viên hàng đầu của họ phải ngồi ngay sát ông Trump, nghe Tổng thống thứ 47 đọc bài diễn văn chỉ trích 4 năm ông Biden điều hành đất nước là “một thảm họa”.
Ông cho rằng nước Mỹ dưới thời Biden “đang trên đà suy tàn”, thậm chí “không thể giải quyết cuộc khủng hoảng đơn giản trong nước”, trong khi ông Biden ngồi bên cạnh với vẻ trầm ngâm và đôi môi mím chặt.
“Tôi phải nói rằng đó là giọng điệu rất đen tối”, thượng nghị sĩ Dân chủ Tammy Baldwin nói, đề cập đến diễn văn nhậm chức của Tổng thống Trump.
Không có nhiều khoảnh khắc các đảng viên Dân chủ thể hiện cảm xúc thật sự tại buổi lễ. Dù vậy, chúng vẫn được gói gọn trong tiếng thở dài nhẹ của cựu đệ nhất phu nhân Jill Biden trước khi bà bắt đầu đi qua Đồi Capitol, tiếng cười khúc khích không che giấu từ cựu ngoại trưởng Hillary Clinton khi ông Trump cam kết đổi tên Vịnh Mexico thành Vịnh Mỹ và dấu thánh giá mà cựu tổng thống Biden thực hiện khi thượng nghị sĩ Amy Klobuchar, người điều hành lễ nhậm chức, nhắc đến nỗ lực chuyển giao quyền lực trong hòa bình.
Một số người lại phản ứng bằng cách không làm gì. Trong lúc các đảng viên Cộng hòa vỗ tay nhiệt liệt và đứng dậy khi Tổng thống Trump đề cập đến những mục tiêu chính sách của mình, các đảng viên Dân chủ chỉ ngồi im lặng, khoanh tay.
Ông Biden và ông Trump tại lễ nhậm chức ở Đồi Capitol ngày 20/1. Ảnh: Reuters
Nhưng những người không tham dự lễ nhậm chức lại tỏ ra thiếu kiềm chế hơn. Hạ nghị sĩ Dân chủ Alexandria Ocasio-Cortez tuyên bố trên mạng xã hội rằng bà “không tôn vinh những người bị cáo buộc lạm dụng tình dục”, dường như nhằm công kích ông Trump.
Một bồi thẩm đoàn ở Manhattan năm 2023 ra phán quyết rằng ông Trump đã có hành vi lạm dụng tình dục và phỉ báng cựu nhà báo E. Jean Carroll. Tổng thống cũng từng bị hàng chục phụ nữ khác cáo buộc tấn công hoặc quấy rối tình dục, song ông phủ nhận mọi hành vi sai trái.
Hạ nghị sĩ Ilhan Omar trong khi đó chỉ trích những người theo đảng Dân chủ khác đã đến dự lễ nhậm chức sau nhiều năm gọi ông Trump là “mối đe dọa đối với nền dân chủ”.
Sau sự kiện, một số đảng viên Dân chủ cho rằng hình ảnh các tỷ phú, giám đốc điều hành doanh nghiệp ngồi trước thẩm phán Tòa án Tối cao, ứng viên nội các và nghị sĩ tại lễ nhậm chức cho thấy Tổng thống Trump là người ưu tiên giới tinh hoa giàu có hơn tất cả.
“Tôi bị sốc trước hình ảnh các tỷ phú công nghệ ngồi trước thẩm phán Tòa án Tối cao và thành viên nội các”, thượng nghị sĩ Dân chủ Richard Blumenthal cho biết. “Các thống đốc bị chuyển đến một phòng riêng, kể cả những thống đốc Cộng hòa. Đó là hình ảnh về một chính phủ đang được rao bán”.
Celinda Lake, nhà thăm dò ý kiến nổi tiếng của đảng Dân chủ, cho biết cách hữu hiệu nhất để các thành viên đảng Dân chủ phản hồi với thông điệp chính sách của Tổng thống Trump là giữ im lặng.
“Chúng ta cần chờ chương trình nghị sự của ông ấy phản tác dụng. Để giật được một con cá lớn, bạn cần phải thả dây câu cho cá chạy tự do đã”, bà nói.
Thượng nghị sĩ Tim Kaine cũng chia sẻ lời khuyên tương tự tới những đảng viên Dân chủ khác.
“Hãy biết cách chọn chiến trường. Sẽ có rất nhiều cuộc chiến. Chúng ta không cần phải chạy theo mỗi khi ông ấy nhắc đến Greenland”, Kaine nói, ám chỉ những lời đe dọa trước đó của ông Trump về việc buộc Đan Mạch phải bán hòn đảo cho Mỹ.
“Mỗi người sẽ có cách nhìn nhận hơi khác nhau về vấn đề này tùy thuộc vào nơi họ ở và cử tri là ai, nhưng hãy chọn cuộc chiến của bạn và chọn những cuộc chiến thực sự phải có tác động đến người dân”, ông nhấn mạnh.
Ông Trump phát biểu trong lễ nhậm chức tại Đồi Capitol ngày 20/1. Ảnh: AP
Kaine cho hay ông sẽ tập trung vào cuộc đua giành chức thống đốc bang Virginia vào cuối năm nay, gọi đây là “điều thực tế mà chúng ta có thể làm để bắt đầu gửi đi một thông điệp tốt đẹp”.
Một số đảng viên Dân chủ vẫn nuôi dưỡng niềm tin rằng đến một ngày, cử tri sẽ bộc phát nỗi bất bình với ông Trump, khi họ hiểu thêm về những gì Tổng thống đang lên kế hoạch thực hiện.
“Tôi nghĩ những gì bạn sẽ thấy là một quá trình tích tụ giận dữ khá kịch tính vào mùa xuân năm nay”, thượng nghị sĩ Dân chủ Edward J. Markey dự đoán.
Theo ông, khi các sáng kiến, kế hoạch của chính quyền Trump được công bố chi tiết, sẽ có nhiều người Mỹ phản đối hơn. “Chỉ cần một chút thời gian nữa để người dân hiểu hoàn toàn lập trường của họ”, Markey nói, thêm rằng phe Dân chủ có thể dựa vào các cơ quan lập pháp, cả cấp bang và liên bang, để chống lại nỗ lực của ông Trump nhằm đảo ngược các quyết định dưới thời ông Biden.
Nhưng ít nhất trong hai năm tới, phe Dân chủ chỉ chiếm thiểu số ở cả lưỡng viện quốc hội và đảng của họ sẽ phải vật lộn để có được một thông điệp mạch lạc, nhất quán khi ông Trump điều hành Nhà Trắng, giới quan sát đánh giá. Điều đó có thể khoét sâu thêm nỗi cay đắng của họ.
Tại Thượng viện, hàng loạt ứng viên nội các gây tranh cãi của Tổng thống Trump đã vượt qua quá trình phê chuẩn mà các thượng nghị sĩ đảng Dân chủ không thể làm gì để ngăn cản.
Và một nhóm thiểu số nghị sĩ đảng Dân chủ đang tham gia cùng đảng Cộng hòa để hiện thực hóa lời hứa cốt lõi trong chiến dịch tranh cử của ông Trump: Đạo luật Laken Riley. Đây là đạo luật sẽ đẩy nhanh việc trục xuất những người nhập cư không giấy tờ phạm tội tại Mỹ.
Đảng Dân chủ biết rõ mình đang ở trong tình thế khó khăn khi thừa nhận rằng thông điệp của họ không được nhiều cử tri đồng tình. Họ biết cần phải điều chỉnh lại cách tiếp cận và không làm mất lòng những người đã chuyển sang ủng hộ Tổng thống Trump vì thất vọng. Điều này có lẽ là động lực khiến nhiều người Dân chủ quyết định cởi mở hợp tác với chính quyền Trump, chuyên gia nhận định.
Dù vậy, vẫn còn một bộ phận cốt cán của đảng phản đối Tổng thống Trump kịch liệt và muốn phản công bằng mọi giá.
Thượng nghị sĩ Booker cho biết ưu tiên hàng đầu của ông hiện nay là “làm mọi thứ có thể để ngăn chặn những điều tồi tệ xảy ra và thúc đẩy những điều tốt đẹp, bất kể liên minh phải hoạt động ở đâu để đạt được điều đó”.
Trên toàn quốc, đảng Dân chủ có một danh sách dài các lãnh đạo thế hệ tiếp theo, nổi bật là thống đốc của các bang chiến trường quan trọng, như Gretchen Whitmer ở Michigan và Josh Shapiro ở Pennsylvania, hay những người giao tiếp khéo léo như cựu bộ trưởng giao thông Pete Buttigieg và Ocasio-Cortez.
Tuy nhiên, vẫn chưa rõ ai sẽ là người được giao trọng trách là lãnh đạo tiếp theo của đảng để ra tranh cử trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2028.
“Các lãnh đạo kế tiếp trong đảng chúng ta phải là những người tiếp xúc với cử tri tại nơi họ đang ở, thảo luận về các vấn đề theo cách mà mọi người hiểu và đạt được kết quả thực tế”, Lis Smith, chiến lược gia đảng Dân chủ, lưu ý. “Bây giờ là thời điểm để thay đổi toàn diện đảng”.
Tổng thống đắc cử Trump tuyên bố sẽ thực hiện loạt hành động chớp nhoáng sau lễ nhậm chức để giải quyết những khủng hoảng mà nước Mỹ đối mặt.
Tại buổi mít tinh ở thủ đô Washington ngày 19/1, Tổng thống đắc cử Donald Trump và tỷ phú Elon Musk, người được ông chọn làm lãnh đạo Ban Hiệu suất Chính phủ, tuyên bố sẽ “làm những điều tuyệt vời và khiến nước Mỹ hùng mạnh trong nhiều thế kỷ”.
“Bắt đầu từ ngày mai, tôi sẽ hành động với tốc độ và sức mạnh lịch sử để giải quyết mọi cuộc khủng hoảng mà đất nước chúng ta đang đối mặt”, ông Trump nói, đồng thời khẳng định “sẽ ngăn chặn cuộc xâm lược nhằm vào biên giới nước Mỹ” khi đề cập vấn đề nhập cư.
Reuters dẫn lời nguồn tin am hiểu vấn đề cho biết an ninh biên giới là vấn đề nổi bật trong các sắc lệnh đầu tiên mà ông Trump dự kiến ban hành ngày 20/1, trong đó nhiều khả năng sẽ coi những băng đảng ma túy là “tổ chức khủng bố nước ngoài” và ban bố tình trạng khẩn cấp tại biên giới Mỹ – Mexico.
Tổng thống đắc cử Donald Trump tại buổi mít tinh ở Washington, Mỹ ngày 19/1. Ảnh: AFP
Ông Trump cũng tuyên bố sẽ loại bỏ những người mang tư tưởng cực đoan khỏi quân đội Mỹ và chỉ đạo xây dựng lá chắn phòng thủ tên lửa trên khắp đất nước, song chưa nêu chi tiết cách thức thực hiện.
Tổng thống đắc cử Trump khẳng định sẽ “đảo ngược quá trình bảo mật quá mức” với các tài liệu chính phủ, dường như đề cập tới cáo trạng nhằm vào ông về giữ tài liệu mật sau khi rời nhiệm sở. Ông cũng cam kết công bố tài liệu mật liên quan vụ ám sát cựu tổng thống John F. Kennedy cùng anh trai là Robert Kennedy và nhà hoạt động Martin Luther King Jr.
Ông Trump cũng nhắc lại cam kết “cứu lấy TikTok”, sau khi đưa ra lời kêu gọi trên mạng xã hội. “Chúng ta không còn lựa chọn nào khác, chúng ta phải cứu lấy nền tảng này. Có rất nhiều công việc cần làm”, ông nói.
TikTok dừng hoạt động tại Mỹ từ ngày 19/1 sau khi lệnh cấm vì lý do an ninh quốc gia có hiệu lực. Ứng dụng này thông báo đang trong quá trình khôi phục dịch vụ tại Mỹ, cảm ơn ông Trump “đã cung cấp đảm bảo cần thiết” để các bên cung cấp dịch vụ không bị phạt vì cho phép dân Mỹ truy cập.
Do điều kiện thời tiết khắc nghiệt, lễ nhậm chức của ông Trump sẽ diễn ra trong tòa nhà Đồi Capitol thay vì ngoài trời như thông lệ, đánh lần đầu sự kiện này được tổ chức trong nhà kể từ năm 1985. Ông Trump ngày 18/1 khẳng định đây là quyết định đúng đắn để tránh nguy hiểm cho những người tham dự sự kiện.
Tổng thống đắc cử Trump cùng gia đình đến Washington từ tối 18/1, để cùng người ủng hộ và các quan khách tham dự loạt sự kiện ăn mừng trước khi diễn ra lễ nhậm chức. Gia đình ông di chuyển từ bang Florida đến thủ đô Washington bằng máy bay quân sự theo lệnh điều động của Tổng thống Joe Biden.
Ông Nguyễn Văn Hiếu, 49 tuổi, được Bộ Chính trị điều động, chỉ định làm Phó ban Tuyên giáo Trung ương, sau một năm tám tháng giữ chức Bí thư Thành ủy Cần Thơ.
Quyết định điều động nhân sự được ông Lê Minh Hưng, Trưởng ban Tổ chức Trung ương, trao cho ông Hiếu vào chiều 17/1, tại TP Cần Thơ.
Phát biểu nhận nhiệm vụ, ông Hiếu cho biết dù thời gian công tác ở Cần Thơ không dài nhưng luôn tự hào, trân trọng, xem đó là hành trang của mình trong quá trình công tác tiếp theo. Ông chúc Cần Thơ ngày càng phát triển vượt bậc, xứng tầm là trung tâm của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Trưởng ban Tổ chức Trung ương Lê Minh Hưng (phải) trao quyết định cho ông Nguyễn Văn Hiếu. Ảnh: An Bình
Tân Phó ban Tuyên giáo Trung ương quê Bình Định, thạc sĩ Quản lý giáo dục, cử nhân Luật, cử nhân Hành chính. Tháng 1/2016, ông Hiếu được bầu Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng. Ông từng giữ chức Bí thư Thành đoàn TP HCM, Bí thư Quận ủy quận 2; Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy và Bí thư Quận ủy quận 5 từ tháng 5/2020.
Từ tháng 1/2021, ông Hiếu được điều động làm Bí thư Thành uỷ TP Thủ Đức nhiệm kỳ 2020-2025. Tháng 6/2022, ông được Ban Chấp hành Đảng bộ TP HCM bầu làm Phó bí thư Thành ủy nhiệm kỳ 2020-2025. Ông làm Bí thư Thành uỷ TP Cần Thơ hồi tháng 5/2023.
Ban Tuyên giáo Trung ương là cơ quan tham mưu, giúp việc của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, trực tiếp và thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư trong công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức; chủ trương, đường lối của Đảng trong lĩnh vực tuyên truyền, lý luận chính trị, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, lịch sử Đảng, báo chí, xuất bản, văn hóa, văn nghệ, thông tin đối ngoại, khoa học, công nghệ, môi trường, giáo dục, đào tạo, dạy nghề, y tế, thể dục, thể thao, dân số, gia đình, trẻ em…
Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương là ông Nguyễn Trọng Nghĩa. Ngoài ông Hiếu mới được điều động, 5 phó ban là các ông Lại Xuân Môn, Ngô Đông Hải, Phan Xuân Thủy, Vũ Thanh Mai, bà Đinh Thị Mai. Hai phó ban kiêm nhiệm là ông Nguyễn Mạnh Hùng (Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông) và ông Lê Quốc Minh (Tổng biên tập Báo Nhân Dân).
Nguồn kinh phí cho người về hưu trước tuổi để tinh gọn bộ máy theo Nghị định 178/2024 được chi trả từ Quỹ BHXH, theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
Trong họp báo ngày 14/1 tại Hà Nội, ông Đỗ Ngọc Thọ, Trưởng ban Thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH), Bảo hiểm xã hội Việt Nam, cho biết Nghị định 178/2024 có hiệu lực từ đầu năm nay với chính sách nổi trội về hưu trí một lần cho người về trước tuổi nhằm tinh gọn bộ máy.
“Như Thủ tướng đã nói đây không phải người thuộc diện dôi dư mà là hy sinh nên cơ quan Bảo hiểm xã hội giải quyết chi trả bình thường. Nguồn kinh phí từ Quỹ Bảo hiểm xã hội”, ông nói, dẫn thực tiễn Nghị định 29/2023 về tinh giản biên chế triển khai mà không gặp trở ngại.
Giờ làm việc của nhân viên cơ quan tư pháp tại Hà Đông, Hà Nội, tháng 4/2023. Ảnh: Ngọc Thành
Về lo ngại chính sách tác động tới Quỹ Bảo hiểm xã hội do giảm năm đóng, tăng thời gian chi cho người về sớm, ông dẫn Nghị định 178/2024 quy định Bộ Tài chính có trách nhiệm chỉ đạo cơ quan Bảo hiểm xã hội tính toán khoản ngân sách nhà nước phải đảm bảo tương đương với số tiền đóng vào quỹ.
“Điều này có nghĩa nguồn kinh phí ngân sách vẫn đảm bảo”, ông nói, khẳng định Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và luật sửa đổi quy định Nhà nước bảo hộ Quỹ Bảo hiểm xã hội nên nguồn tiền đảm đương được cho người về hưu sớm mà không bị ảnh hưởng nhiều.
Lao động không phải là công chức, viên chức nghỉ việc do tinh gọn bộ máy sẽ hưởng chế độ trợ cấp thất nghiệp. Kết dư Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp còn hơn 60.000 tỷ đồng, đảm bảo khả năng chi trả cho những người chấp nhận “hy sinh” về sớm để tinh gọn bộ máy.
Nghị định 178 có hiệu lực từ 1/1/2025 quy định chế độ, chính sách cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.
Chính sách nghỉ hưu trước tuổi áp dụng với người tuổi đời cách tuổi hưu tối đa 10 năm trong điều kiện làm việc bình thường, tối đa 5 năm tại vùng đặc biệt khó khăn, đủ thời gian đóng BHXH bắt buộc. Những người này sẽ được hưởng các chế độ hỗ trợ gồm trợ cấp hưu trí một lần cho thời gian nghỉ sớm; hưởng lương hưu mà không bị trừ tỷ lệ…
Cán bộ, công chức có tuổi đời còn hơn 2 năm đến tuổi nghỉ hưu và không đủ điều kiện hưởng chính sách, chế độ nghỉ hưu trước tuổi, nếu nghỉ thôi việc thì được hưởng 4 chế độ gồm trợ cấp thôi việc; trợ cấp 1,5 tháng tiền lương hiện hưởng cho mỗi năm công tác có đóng BHXH bắt buộc; bảo lưu thời gian đóng hoặc hưởng BHXH một lần; trợ cấp 3 tháng tiền lương hiện hưởng để tìm việc làm.
Viên chức và người lao động nghỉ thôi việc được hưởng 4 chế độ như cán bộ, công chức nghỉ thôi việc, khác ở chế độ thứ 4 là nhóm này được hưởng trợ cấp thất nghiệp do Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp chi trả.
Thị trường quay đầu giảm gần 28 USD một ounce trong phiên đầu tuần, do giá đôla Mỹ lên cao nhất 2 năm.
Chốt phiên giao dịch ngày 13/1, giá vàng thế giới giao ngay giảm xuống 2.662 USD một ounce. Trong khi cuối tuần trước, giá còn chạm đỉnh một tháng.
Thị trường đảo chiều khi USD tăng vọt lên đỉnh 2 năm nhờ báo cáo việc làm sôi động của Mỹ tuần trước. Báo cáo này củng cố kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang (Fed) tiếp tục thận trọng trong cắt giảm lãi suất năm nay.
Giá vàng thế giới quay đầu giảm trong phiên giao dịch đầu tuần. Đồ thị: Kitco
“Báo cáo việc làm tốt hơn dự báo giúp đồng đôla và lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ tăng. Hệ quả là vàng đi xuống”, Bob Haberkorn – chiến lược gia thị trường cấp cao tại RJO Futures nhận định.
Phiên 13/1, Dollar Index – đo sức mạnh của đôla Mỹ với 6 tiền tệ lớn – lên cao nhất kể từ tháng 11/2022. USD tăng giá khiến vàng đắt đỏ với người mua ngoài Mỹ. Hoạt động chốt lời sau khi giá tuần trước tăng cũng góp phần khiến kim loại quý bị bán tháo, Haberkorn cho biết thêm.
Tuần tới, ông Donald Trump sẽ nhậm chức Tổng thống Mỹ. Các chính sách bảo hộ thương mại của ông được dự báo thổi bùng lạm phát và có thể châm ngòi chiến tranh thương mại. Vàng có thể hưởng lợi trong kịch bản này, với vai trò công cụ trú ẩn.
Nhà đầu tư hiện chờ báo cáo lạm phát, số liệu thất nghiệp và doanh số bán lẻ Mỹ công bố tuần này. Các báo cáo này giúp họ có thêm manh mối về sức khỏe nền kinh tế lớn nhất thế giới và dự báo chính sách của Fed.
“Nếu lạm phát vẫn ở mức cao, khả năng Fed giảm lãi suất trong nửa đầu năm là rất thấp”, Fawad Razaqzada – nhà phân tích thị trường tại City Index nhận định. Hiện tại, thị trường dự báo Fed chỉ giảm lãi suất 25 điểm cơ bản (0,25%) năm nay – thấp hơn so với kỳ vọng 40 điểm cơ bản tuần trước. Lãi suất cao sẽ khiến công cụ không trả lãi như vàng kém hấp dẫn.
Ngoài vàng, các kim loại quý khác cũng mất giá. Bạc giảm 2,6% về 29,6 USD một ounce. Bạch kim mất 1,4% về 950 USD và palladium hạ 0,5% còn 943,5 USD.
Giá gạo 5% tấm xuất khẩu giảm xuống 434 USD một tấn, thấp nhất 4 năm, khiến giá lúa trong nước cũng đi xuống, gây khó cho doanh nghiệp, nông dân.
Số liệu từ Hiệp hội Lương thực Việt Nam cho thấy từ cuối năm 2024 đến nay, giá gạo 5% tấm liên tục giảm từ 624 USD một tấn xuống còn 434 USD – thấp nhất từ năm 2021. Với giá này, Việt Nam là quốc gia có giá gạo rẻ nhất trong top 4 nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, bao gồm Thái Lan, Ấn Độ, Pakistan. Giá gạo 5% của các quốc gia trên lần lượt là 479, 440 và 448 USD một tấn.
Giá gạo xuất khẩu lao dốc khiến giá lúa tháng 1 cũng giảm liên tục. Lúa thường tại ruộng có giá bình quân hơn 6.400 đồng một kg, giảm gần 300 đồng so với cuối tháng 12/2024; lúa thường tại kho bình quân 7.400 đồng một kg, giảm hơn 400 đồng.
Ông Hoàng, nông dân trồng lúa ở Cần Thơ, cho biết lúa Đông Xuân tại khu vực này sau Tết mới thu hoạch, nhưng bà con lo lắng nếu giá tiếp tục giảm, vụ này gia đình ông có thể thua lỗ vì chi phí đầu vào tăng cao.
Theo ông Hoàng, giá lúa giảm sâu nên thương lái e ngại ký hợp đồng với nông dân. “Năm ngoái, thời điểm này thương lái liên tục đặt cọc giá cao, nay không thấy ai hỏi mua. Nhiều thương lái đã nghỉ Tết từ sớm”, ông Hoàng nói.
Nông dân thị xã Ngã Năm (Sóc Trăng) thu hoạch lúa vụ Đông Xuân. Ảnh: Nguyệt Nhi
Lãnh đạo doanh nghiệp xuất khẩu gạo ở An Giang cho biết doanh nghiệp đang hoàn tất các hợp đồng đã ký trước đó. Còn các hợp đồng cho lúa gạo cuối quý I, II năm 2025 đang trì hoãn vì chưa thu mua gạo mới từ nông dân. Mặt khác, giá gạo biến động liên tục nên doanh nghiệp lo lỗ nếu mua lúa với giá cao.
“Chúng tôi đang quan sát tình hình thị trường và nhu cầu thực tế để thu mua lúa với giá hợp lý,” ông này chia sẻ.
Nguyên nhân khiến giá gạo xuất khẩu giảm sâu đến từ nhiều yếu tố, trong đó có việc các quốc gia nhập khẩu gạo lớn nghiên cứu chính sách tiết kiệm, tránh nhập giá cao, thậm chí tuyên bố không mua gạo năm 2025.
Lãnh đạo Hiệp hội Lương thực Việt Nam cũng cho rằng năm 2024, hai thị trường tiêu thụ gạo lớn của Việt Nam là Philippines và Indonesia đã tăng nhập khẩu, giúp tồn kho đảm bảo trong ngắn hạn cho an ninh lương thực nên họ chưa vội mua lúc này và đang chờ giá xuống.
Ngoài ra, Ấn Độ mở cửa xuất khẩu gạo trở lại với nguồn cung dồi dào, giá rẻ đã tác động đến thị trường thế giới, trong đó có Việt Nam. Gần đây, có thông tin Philippines đang đàm phán để ký hợp đồng nhập khẩu gạo từ Ấn Độ nhiều hơn. Các khách hàng tư nhân từ Philippines thường mua gạo của Việt Nam với số lượng hạn chế vì cân đối tài chính, quay vòng vốn hay trả nợ ngân hàng khiến thị trường lắng xuống.
Sắp tới, khi vụ Đông Xuân 2024-2025 vào thu hoạch rộ, giá lúa gạo sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn. Theo các doanh nghiệp, giá gạo 5% và 25% tấm của Việt Nam cũng như thế giới có khả năng còn giảm sâu trong năm 2025, bởi áp lực gạo giá rẻ từ Ấn Độ. Gạo cấp thấp giảm mạnh có thể kéo phân khúc chất lượng cao, gạo thơm giảm theo, nhất là khi nguồn cung này được tăng cường.
Theo dự báo của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), nguồn cung lúa gạo toàn cầu trong năm nay sẽ tăng đáng kể, với sản lượng dự kiến đạt mức kỷ lục hơn 530 triệu tấn, tăng 3,1 triệu tấn so với dự báo trước đó.
Sự gia tăng này chủ yếu đến từ việc Ấn Độ dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo trắng phi Basmati, dự kiến xuất khẩu 21-22 triệu tấn gạo trong năm 2025, tăng 5 triệu tấn so với năm 2024.
Ngoài Ấn Độ, các quốc gia như Ai Cập, Guyana, Nhật Bản và Venezuela cũng đóng góp vào sự gia tăng sản lượng, trong khi Philippines là ngoại lệ với dự báo sản lượng giảm. Để duy trì và mở rộng thị phần, các nước xuất khẩu cần linh hoạt trong chiến lược tiếp cận thị trường, nâng cao chất lượng sản phẩm và tìm kiếm thị trường mới.
