Khó Khăn, Thách Thức Và Hướng Giải Quyết Của Startup Về Vấn Đề Nhân Sự
Khó khăn, thách thức của start-up trong quá trình thu hút tuyển dụng và giữ chân nhân sự?
Những công ty khởi nghiệp, đặc biệt là các bạn trẻ và các nhóm công ty gia đình không có vốn lớn, không trường vốn và không có sự hậu thuẫn về tài chính, khó khăn chồng chất trong vòng 3 đến 5 năm đầu tiên.
Khó khăn lớn nhất là về tài chính. Với nguồn ngân sách hạn hẹp ban đầu và phải cân đối chi tiêu sát sao đặc biệt trong giai đoạn ban đầu khi chưa tới điểm hòa vốn, doanh nghiệp khó có thể có chế độ đãi ngộ, phúc lợi cạnh tranh hơn so với doanh nghiệp lớn để thu hút lao động giỏi về với doanh nghiệp. Thực tế, nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp vừa và nhỏ đã phải trả cao hơn các doanh nghiệp lớn ở một số vị trí để thu hút lao động nhưng vẫn không giữ chân lao động được lâu. Điều này gây tổn thất và lãng phí rất lớn cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ.
Hơn nữa, sinh viên ra trường, người lao động đều thích làm việc ở những công ty nước ngoài, công ty đa quốc gia hay những công ty lớn vì họ có văn phòng to lớn, đẹp, đông người, nhiều hoạt động công đoàn, giải trí, chế độ đãi ngộ và phúc lợi tốt v.v cho cán bộ nhân viên. Điều này khó có thể có ngay ở những công ty nhỏ và siêu nhỏ vì quy mô hoạt động, doanh nghiệp không thể có những chi phí không phù hợp với tình hình kinh doanh của công ty.
Những công ty khởi nghiệp, công ty nhỏ và siêu nhỏ, hệ thống còn non yếu và phải thay đổi liên tục trong quá trình phát triển, trong quá trình thừ nghiệm, sửa sai và phát huy nên yêu cầu đội ngũ cán bộ cần phải nhanh nhạy và thích nghi rất cao với sự chuyển đổi. Tuy nhiên, đa phần người lao động đều không thích sự thay đổi, ngại thay đổi, chỉ thích sự ổn định và làm việc trong hệ thống có sẵn, điều chỉ có ở những công ty phát triển lâu đời, có bề dày và ở những công ty đa quốc gia.
Về tầm nhìn, sứ mệnh, hệ giá trị cốt lõi, con đường của doanh nghiệp khởi nghiệp chỉ mới bắt đầu nên có thể chưa rõ ràng hoặc phải thay đổi liên tục. Chính các chủ doanh nghiệp nhiều người còn chưa rõ con đường của mình dẫn đến thiếu niềm tin và kiên định. Điều này sẽ dẫn đến việc khó thu hút và giữ chân người lao động đồng hành lâu dài với doanh nghiệp mình.
Một trong những yếu tố quan trọng để thu hút và giữ chân người lao động là cơ hội được học hỏi và thăng tiến. Người lao động luôn muốn được làm việc với sếp giỏi để được học tập. Tuy nhiên, ở một số doanh nghiệp khởi nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp có người sáng lập là các bạn trẻ, những người có ít kinh nghiệm thực tiễn, ít trải nghiệm, va vấp, trình độ học vấn chưa cao nên độ tự tin và sức hút lãnh đạo chưa nhiều. Điều này cũng ảnh hưởng rất nhiều đến quá trình thu hút và giữ chân nhân sự làm việc tại tổ chức. Mặt khác, ở những tổ chức nhỏ và siêu nhỏ, vị trí để luân chuyển không có nhiều, cơ cấu bộ máy tinh gọn, người sáng lập, bạn bè và gia đình thường giữ các vị trí chủ chốt như giám đốc điều hành và các phòng ban chức năng bên trong nên hiếm cơ hội thăng tiến cho người lao động. Đó cũng là một trong những lý do lớn khiến nhân sự ra đi sau một vài năm gắn bó với doanh nghiệp. Nếu người lãnh đạo không có kỹ năng lãnh đạo tốt, không truyền lửa được cho đội ngũ và không truyền thông mục tiêu rõ ràng, việc giữ chân nhân sự là rất khó khăn.
Vậy, làm thế nào để thu hút, tuyển dụng và giữ chân người phù hợp cho doanh nghiệp khởi nghiệp?
Với những khó khăn chồng chất và thực trạng thị trường, thực trạng nguồn nhân lực nêu trên, doanh nghiệp khởi nghiệp làm gì để tồn tại, để thu hút nhân sự đến và làm việc với mình? Đó là câu hỏi vô cùng nhức nhối và nan giải của các doanh nghiệp không chỉ là khởi nghiệp mà còn là của các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Trước tiên hãy chọn lựa những nhân sự phù hợp với mình. Nhiều chủ doanh nghiệp và người tuyển dụng nghĩ rằng phải tuyển người giỏi. Nhưng thực tế “ngựa chứng lắm tật”, người giỏi thường hay có tâm lý hàng sao, kiêu kỳ, có thái độ không phù hợp với công việc. Trong tam giác năng lực, yếu tố thái độ luôn được đánh giá quan trọng nhất để đánh giá năng lực. Nếu như thiếu và yếu yếu tố này, những yếu tố khác sẽ bị ảnh hưởng. Một nhân sự luôn cho rằng mình có tài năng, mình giỏi không chịu làm việc, không chịu cộng tác với lãnh đạo và đồng nghiệp sẽ làm giảm mối quan hệ và năng suất lao động trong doanh nghiệp. Hãy chọn những người phù hợp với doanh nghiệp và cho họ cơ hội phát triển để cống hiến và gắn bó lâu dài với doanh nghiệp.
Người sáng lập, chủ doanh nghiệp hãy nâng cao trình độ và kỹ năng quản trị doanh nghiệp cũng như quản lý con người để tạo sức hút và niềm tin cho đội ngũ đi theo mình. Về tài chính, công ty không thể so sánh với những doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp đa quốc gia nhưng nếu doanh nhân có một tầm nhìn tốt, chiến lược dài dạn, điều này sẽ tạo thành một sức hút hấp dẫn thu hút và giữ chân các nhân sự.
Hãy tạo cơ hội thăng tiến, chia sẻ quyền lợi, quyền quản trị công ty với những nhân viên tài năng, trung thành với công ty. Điều này giúp cá nhân nhân tài có đất phát triển, có đất dụng võ. Doanh nghiệp lại có nguồn nhân lực chất lượng phù hợp với hoạt động kinh doanh của mình và sẽ giảm nguy cơ cạnh tranh đặc biệt tại thời điểm hiện nay và trong thời gian tới, khi phong trào khởi nghiệp ngày càng rầm rộ, những nhân tài đó hoàn toàn có thể mở ra một doanh nghiệp mới cạnh tranh với lĩnh vực kinh doanh của mình. Khi đó, doanh nghiệp vừa mất nhân sự, mất công thu hút tuyển dụng, đào tạo lại từ đầu, mất đi bí quyết kinh doanh, hệ thống khách hàng lại đối mặt mới sự cạnh tranh mới, phần lớn là hạ giá sản phẩm, dịch vụ. Nhân tài của doanh nghiệp bỏ doanh nghiệp cũ ra thành lập lại gặp phải những khó khăn trong vòng quay tồn tại ban đầu của khởi nghiệp.
Tóm lại, thu thút tuyển dụng và giữ chân nhân sự trong các doanh nghiệp khởi nghiệp hiện nay là một bài toán vô cùng nan giải với các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp cần tỉnh táo lựa chọn giải pháp phù hợp với doanh nghiệp mình.
ST