Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi kêu gọi người dân hãy mua trái phiếu để đóng góp kinh phí làm 183 km đường sắt đô thị, tổng mức đầu tư ước tính 36 tỷ USD.
“Đây là dự án lớn, cần huy động sức dân. Với sức của nhân dân, chắc chắn chúng ta sẽ làm được việc lớn lao, thậm chí là làm được những dự án hàng trăm tỷ đô”, ông Phan Văn Mãi nói tại phiên đối thoại với đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP HCM, sáng 3/10.
Đề án hệ thống đường sắt đô thị, đến năm 2035, TP HCM phải hoàn thành 183 km metro, dự kiến vốn cần 36 tỷ USD. Theo ông Mãi, cơ chế cho phép nên TP HCM sẽ phát hành trái phiếu đường sắt đô thị và mong người dân mua, cùng đóng góp kinh phí để triển khai. Cơ quan chức năng sẽ tính toán kỹ để khai thác hiệu quả quỹ đất dọc các tuyến metro kết hợp với tác động tích cực của dự án lên kinh tế, xã hội… thành phố sẽ có nguồn kinh phí tốt để trả lại lợi ích cho người dân.
Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi tại phiên đối thoại với đại biểu Ủy ban Mặt trận tổ quốc Việt Nam TP HCM, sáng 3/10. Ảnh: An Phương
“Bà con gửi tiền vào ngân hàng có thể lãi suất cao hơn nhưng mua trái phiếu là cùng đóng góp xây dựng thành phố”, ông Mãi nói, và cho rằng việc phát hành trái phiếu đường sắt sẽ là một trong những giải pháp đột phá, giúp huy động các nguồn lực xã hội để đầu tư hạ tầng, tái cấu trúc không gian đô thị.
Thành phố được quy hoạch 8 tuyến metro và ba tuyến xe điện mặt đất (đường sắt một ray) tổng chiều dài khoảng 220 km. Hiện, tuyến số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) và số 2 (Bến Thành – Tham Lương) tổng chiều dài hơn 30 km đã được triển khai từ vốn ODA theo cơ chế cấp phát từ ngân sách Trung ương. Các tuyến còn lại chưa được đầu tư và đang ở bước xây dựng, hoàn thiện đề án.
Tàu Metro Bến Thành – Suối Tiên tập kết tại depot Long Bình, TP Thủ Đức, tháng 6/2024. Ảnh: Quỳnh Trần
Tại đề án phát triển hệ thống đường sắt đô thị, TP HCM đề xuất Trung ương cho 14 cơ chế, trong đó có một số nội dung giúp thành phố huy động được vốn để làm 200 km metro. Cụ thể, cho phép TP HCM và Hà Nội thực hiện thu hồi đất dự án tổng thể toàn hệ thống đường sắt đô thị và dự án phát triển đô thị vùng phụ cận các nhà ga để thực hiện mô hình TOD (phát triển đô thị lấy định hướng phát triển giao thông công cộng làm cơ sở) ngay sau khi chủ trương đầu tư dự án được Quốc hội quyết định.
Đồng thời, địa phương được đấu giá quyền sử dụng đất với mục đích phát triển dự án khu đô thị TOD theo quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 và sử dụng toàn bộ số tiền thu được đầu tư trực tiếp cho dự án đường sắt đô thị. Dự kiến, TP HCM sẽ thu được 40 tỷ USD từ nguồn này và một phần sẽ dùng để đầu tư cho metro.
Thành phố cũng kiến nghị Trung ương cho phép phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, trái phiếu công trình hoặc các hình thức huy động vốn không phụ thuộc vào hạn mức trần nợ công… để đầu tư mạng lưới metro. Lãi suất trái phiếu do hai địa phương tự quyết định, đảm bảo trên cơ sở khả năng thanh toán trả nợ.
Căng thẳng tại Trung Đông cùng báo cáo việc làm Mỹ tháng 9 tốt hơn kỳ vọng khiến Dollar Index tăng 2,1% tuần này – mạnh nhất 2 năm.
Chốt phiên 4/10, Dollar Index – đo sức mạnh của đồng bạc xanh với rổ tiền tên lớn – tăng 0,5% lên 102,49 điểm. Đây là mức cao nhất kể từ giữa tháng 8. Tính chung cả tuần, chỉ số này tăng 2,1% – tốt nhất kể từ tháng 9/2022.
USD tăng giá sau khi Mỹ hôm qua công bố báo cáo việc làm tháng 9 lạc quan. Nền kinh tế lớn nhất thế giới đã tạo thêm 254.000 việc làm mới, cao hơn nhiều so với dự báo 140.000 mà các nhà kinh tế học đưa ra trong khảo sát trước đó của Reuters. Tỷ lệ thất nghiệp cũng bất ngờ giảm, từ 4,2% tháng 8 về 4,1% tháng 9.
Diễn biến Dollar Index trong 3 tháng qua. Đồ thị: MarketWatch
“Báo cáo việc làm rất tốt. Kịch bản Mỹ vẫn tăng trưởng bất chấp lãi suất ở mức cao đang khả thi hơn bao giờ hết”, Karl Schamotta – chiến lược gia thị trường tại Corpay (Canada) cho biết. Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) vì thế sẽ càng thận trọng trong việc nới lỏng tiền tệ.
Chủ tịch Fed Chicago Austan Goolsbee nhận định báo cáo việc làm tháng 9 là “xuất sắc”. Nếu có thêm các số liệu tương tự, ông sẽ càng tự tin nền kinh tế đang ở trạng thái toàn dụng lao động (full employment) với mức lạm phát thấp.
Các số liệu kinh tế lạc quan gần đây cùng bình luận “không vội vã giảm lãi suất mạnh tay” của Chủ tịch Fed Jerome Powell hôm thứ Hai khiến nhà đầu tư giảm đặt cược vào khả năng Fed hạ lãi suất thêm 50 điểm cơ bản (0,5%) tháng tới. Công cụ theo dõi lãi suất CME FedWatch cho thấy thị trường hiện kỳ vọng xác suất này chỉ là 31%. Khả năng cao nhất là giảm 25 điểm cơ bản. Thậm chí, một nhóm nhỏ nhà đầu tư còn cho rằng Fed sẽ giữ nguyên lãi suất.
Đôla Mỹ hôm qua cũng lên cao nhất 7 tuần so với euro và yen. Mỗi USD hiện đổi được 149 yen. Trong khi đó, mỗi euro tương đương 1,09 USD. Tính chung cả tuần, đôla Mỹ cũng ghi nhận tuần tăng mạnh nhất 15 năm so với yen.
USD tuần này mạnh lên chủ yếu do nhu cầu trú ẩn khi căng thẳng tại Trung Đông tăng nhiệt. Iran đêm 1/10 khai hỏa gần 200 tên lửa đạn đạo vào Israel, đánh dấu cuộc tập kích thứ hai vào lãnh thổ đối thủ lâu năm trong vòng 6 tháng qua, nhằm trả thù cho cái chết của các lãnh đạo Hamas, Hezbollah và Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC).
Cuộc tập kích diễn ra bất chấp cảnh báo từ Israel và Mỹ, gây biến động lớn cho cả thị trường vàng và dầu thô thế giới. Giá dầu tuần này ghi nhận mức tăng mạnh nhất một năm, khi cả hai loại dầu chủ chốt là Brent và WTI đều tăng hơn 8%. Giá vàng hôm 4/10 có thời điểm lên gần 2.670 USD một ounce, sau đó quay đầu giảm.
Trên thị trường chứng khoán Mỹ, Wall Street hôm qua cũng tăng điểm sau báo cáo việc làm tháng 9. DJIA lập đỉnh mới tại 42.352 điểm, khi chốt phiên tăng 0,8%. S&P 500 và Nasdaq tăng lần lượt 0,9% và 1,2%.
Ngân hàng Bank of America hiện dự báo Fed giảm lãi suất 25 điểm cơ bản trong mỗi phiên họp từ nay đến tháng 3/2025. Tần suất sau đó sẽ là 25 điểm cơ bản mỗi quý cho đến cuối 2025.
Đêm nay đến sáng mai, hàng chục nghìn hộ thuộc 10 quận huyện ở thành phố bị cắt nước hoặc nước yếu vì nhà máy nước Tân Hiệp, huyện Hóc Môn bảo trì, sửa chữa.
Nước bị cắt trong 8 giờ, từ 21h ngày 5/10 đến 5h ngày 6/10. Trong đó, những nơi bị cắt nước toàn bộ, gồm: quận 8 (phường 7, 13, 15); Bình Chánh (thị trấn Tân Túc, xã Tân Kiên, Tân Quý Tây, Bình Chánh).
Công nhân kiểm tra hệ thống cấp nước ở nhà máy Tân Hiệp. Ảnh: Hương Hà
Trong thời gian bảo trì, một loạt quận huyện khác bị nước yếu, gồm: toàn bộ quận Bình Tân, huyện Hóc Môn. Quận 12 (phường Tân Thới Nhất, Tân Hưng Thuận, Đông Hưng Thuận, Trung Mỹ Tây, Tân Chánh Hiệp, Tân Thới Hiệp, Hiệp Thành, Thới An, Thạnh Xuân). Quận Gò Vấp (phường 8, 9, 11, 12, 13, 14, 15, 16).
Một số địa bàn khác cũng bị nước yếu trong thời gian sửa chữa nhà máy, gồm: quận Tân Phú (phường Tây Thạnh, Sơn Kỳ, Tân Sơn Nhì, Tân Quý, Tân Thành, Phú Thọ Hòa, Phú Thạnh, Hòa Thạnh, Hiệp Tân, Tân Thới Hòa). Quận Tân Bình (phường 10, 12, 13, 14, 15). Quận 6 (phường 6, 9, 10, 11, 12, 13, 14). Quận 8 (phường 6, 8, 9, 14, 16).
Tổng công ty Cấp nước Sài Gòn (Sawaco) cho biết khi hệ thống cấp nước hoạt động lại, một số nơi xa nguồn có thể phục hồi chậm hơn dự kiến. Đơn vị sẽ điều tiết mạng lưới cấp nước và tăng cường tiếp nước bằng xe bồn đến các nơi quan trọng bị ảnh hưởng.
Thế giới đối mặt siêu chu kỳ tăng giá nhà nhiều thập kỷ tới do nhân khẩu học, sức hút đô thị và áp lực hạ tầng, theo The Economist.
Trước năm 1950, giá nhà ở các nước phát triển hầu như ổn định theo giá trị thực. Điều này là nhờ việc xây dựng được triển khai dễ dàng, nhanh chóng. Tuy nhiên, các thay đổi về chính sách, quy định và quá trình đô thị hóa sau Thế chiến II đã tạo ra siêu chu kỳ cho thị trường nhà ở toàn cầu.
Các chính phủ bắt đầu trợ cấp cho vay thế chấp và bùng nổ dân số dẫn đến nhu cầu tăng. Trong khi đó, nguồn cung thu hẹp. Nửa sau thế kỷ 20 chứng kiến hàng loạt quy định nghiêm ngặt về sử dụng đất, khiến việc xây dựng nhà ở đô thị khó khăn hơn. Những thành phố từng xây nhà nhanh chóng như London và New York dần chậm lại. Việc xây dựng nhà mới, tính theo tỷ lệ dân số, đạt đỉnh vào những năm 1960 và giảm còn một nửa như hiện tại. Kết quả là giá nhà tăng không ngừng.
Hai thập kỷ gần đây, giá nhà có thời điểm giảm nhưng nhìn chung vẫn đi lên. Sau cuộc khủng hoảng tài chính 2007-2009, giá nhà toàn cầu giảm 6% tính theo giá trị thực. Nhưng không lâu sau đó, nó lại phục hồi và phá đỉnh trước khủng hoảng.
Một góc New York, Mỹ. Ảnh: Pixabay
Khi Covid-19 xuất hiện, các nhà kinh tế dự đoán một cuộc khủng hoảng bất động sản, song thực tế lại là cơn sốt mua nhà. Kể từ năm 2021, khi các ngân hàng trung ương tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát, xuất hiện lo ngại về cuộc khủng hoảng giá nhà mới. Giá nhà thực tế có giảm 5,6% nhưng giờ tăng nhanh lại.
“Dường như thị trường bất động sản có khả năng giữ vững xu hướng tăng giá, bất kể điều kiện thị trường như thế nào. Nhiều khả năng xu hướng này sẽ còn tiếp diễn mạnh mẽ hơn trong những năm tới”, The Economist bình luận.
Vài năm qua, thị trường bất động sản ít bị tác động hơn so với các lo ngại. Dù các ngân hàng trung ương tăng lãi suất, nhiều chủ sở hữu không bị ảnh hưởng do đã vay với lãi suất cố định từ trước, đặc biệt là ở Mỹ. Người mua mới phải chịu lãi vay cao hơn nhưng tốc độ tăng lương nhanh đã giúp giảm nhẹ tác động. Ở các quốc gia G10, tiền lương đã tăng 20% so với năm 2019.
Trong ngắn hạn, giá nhà có khả năng tiếp tục tăng. Ở Mỹ, lãi suất cho vay mua nhà cố định 30 năm đã giảm gần 1,5 điểm phần trăm so với đỉnh gần đây. Ở châu Âu, người vay sẽ sớm có thể tái cấp vốn với lãi suất thấp hơn khi Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB) giảm lãi suất.
Chỉ số giá nhà danh nghĩa tại một số nước, lấy năm 2018 là mốc 100 điểm. Nguồn: Fitch Ratings
Không chỉ vậy, siêu chu kỳ tăng giá nhà sẽ còn kéo dài nhiều thập kỷ tới vì 3 yếu tố chính. Đầu tiên là nhân khẩu học. Dân số nhập cư tại các nước phát triển đang tăng với tốc độ 4% mỗi năm, nhanh nhất từ trước đến nay. Những người nhập cư cần có nơi để ở, làm tăng cả giá thuê và mua nhà.
Báo cáo gần đây tại Tây Ban Nha của Rosa Sanchis-Guarner từ Đại học Barcelona cho biết tỷ lệ nhập cư cứ tăng 1% thì sẽ làm tăng giá nhà trung bình thêm 3,3%. Các chính trị gia từ Canada đến Đức đang cố gắng siết quy định nhập cư. Dù vậy, các nước giàu vẫn có khả năng tiếp nhận nhiều người nhập cư hơn để hỗ trợ cho dân số già hóa.
Yếu tố thứ hai là sức hút các thành phố lớn. Khi Covid-19 bùng phát, nhiều người nghĩ rằng đô thị sẽ mất đi sức hút. Xu hướng làm việc từ xa đồng nghĩa với việc mọi người có thể sống ở bất cứ đâu và mua nhà ngoại ô để rộng rãi và rẻ hơn.
Nhưng điều đó không diễn ra. Mọi người làm việc từ xa nhiều hơn nhưng các thành phố lớn vẫn giữ được sức hút. Ở Mỹ, 37% doanh nghiệp vẫn đặt tại các đô thị lớn, bằng với tỷ lệ năm 2019. Theo The Economist, tỷ lệ việc làm tại các thành phố thủ đô trên thế giới đã tăng trong những năm gần đây.
Ở Nhật Bản, Hàn Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ, số lượng việc làm được tạo ra ở các thủ đô nhiều hơn các nơi khác. Các thành phố này cũng thu hút nhiều hoạt động giải trí. Quán bar và quán rượu tại London đã tăng nhẹ so với trước đại dịch. Tất cả làm gia tăng sự cạnh tranh về không gian sống tại các trung tâm đô thị.
“Việc xây dựng nhà mới không theo kịp nhu cầu ở hầu hết quốc gia”, bà Juliana Ayoub, chuyên gia của Fitch Ratings bình luận trong báo cáo “Global Housing and Mortgage Outlook 2024” của hãng tư vấn này.
Sự thắng thế của các đô thị lớn làm trầm trọng thêm tác động của yếu tố thứ ba: cơ sở hạ tầng. Ở nhiều thành phố, việc đi lại trở nên khó khăn hơn, hạn chế khoảng cách mà mọi người có thể sống so với nơi làm việc. Tại Anh, tốc độ di chuyển trung bình đã giảm 5% trong thập kỷ qua. Ở nhiều thành phố của Mỹ, tắc nghẽn giao thông gần đạt mức cao nhất mọi thời đại, theo Viện Giao thông Texas A&M.
Một số nhà kinh tế hy vọng về xu hướng YIMBY (Yes In My Backyard – ủng hộ xây dựng nhà mới gần nơi ở). Một số nơi áp dụng YIMBY bằng cách thay đổi các quy định sử dụng đất để khuyến khích xây dựng. Vào đầu 2022, lượng giấy phép xây nhà mới ở New Zealand đạt kỷ lục, giúp hạ nhiệt giá bất động sản.
Tuy nhiên, ngoài New Zealand, ảnh hưởng của YIMBY vẫn rất nhỏ. Một nghiên cứu ở Mỹ của nhóm chuyên gia Knut Are Aastveit, Bruno Albuquerque và André Anundsen cho thấy mức độ “co giãn nguồn cung” – mức độ phản ứng của việc xây dựng đối với nhu cầu cao hơn – đã giảm kể từ những năm 2000.
Nhìn chung, không có bằng chứng cho thấy gia tăng nguồn cung đáng kể sau đại dịch. Vấn đề cung vẫn trầm trọng nhất ở các thành phố có quy định nghiêm ngặt nhất. Tại San Jose – nơi có giá nhà cao nhất ở Mỹ, chỉ có 7.000 ngôi nhà được phê duyệt xây dựng vào năm ngoái, giảm mạnh so với thập kỷ trước.
Những năm tới, thị trường nhà ở có thể đối mặt đủ loại biến động, từ biến động tăng trưởng kinh tế và lãi suất cho đến các cuộc khủng hoảng tài chính. Nhưng với tác động dài hạn của nhân khẩu học, kinh tế đô thị và cơ sở hạ tầng cùng hội tụ, The Economist cho rằng một dự báo được đưa ra vào năm 2017 bởi các nhà nghiên cứu Miles và Sefton cho thể đáng cân nhắc.
Nội dung chính là “ở nhiều quốc gia, giá nhà có thể tiếp tục tăng nhanh hơn thu nhập”. Vì vậy, bất động sản – loại tài sản lớn nhất thế giới sẽ ngày càng phình to.
Sau nhiều lần trì hoãn, dự kiến trong tháng 10 này, đoàn thanh tra của Ủy ban Châu Âu sẽ đến VN để đánh giá tiến bộ trong quản lý đánh bắt, khai thác hải sản và xem xét gỡ thẻ vàng IUU. Liệu ngành thủy sản có vượt qua được đợt kiểm tra cực kỳ quan trọng này?
Vẫn còn tàu mất tín hiệu kết nối
Theo lịch trình đã được thông báo, đoàn thanh tra Ủy ban Châu Âu (EC) sẽ đến VN trong tháng 10 để kiểm tra việc chống khai thác IUU. Đây được xem là cơ hội cuối cùng bởi chính sách của EU nhiều khả năng sẽ thay đổi trong thời gian tới và đợt xem xét tiếp theo phải mất ít nhất 3 năm nữa. Trải qua 4 đợt thanh tra vào các năm 2018, 2019, 2022 và 2023, EC đánh giá kết quả triển khai công tác chống khai thác IUU của VN có nhiều tiến bộ so với trước, nhất là việc cơ quan thẩm quyền đã hoàn thiện khung pháp lý và một số cải thiện trong quản lý đội tàu, truy xuất nguồn gốc, xử phạt các hành vi khai thác IUU. Tuy nhiên, EC khuyến cáo cần ngăn chặn, xử lý tình trạng tàu cá khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài, quyết liệt hơn nữa trong xử phạt các hành vi khai thác IUU; đặc biệt là hành vi ngắt kết nối VMS (hệ thống quản lý, giám sát hành trình, hoạt động của tàu cá trên các vùng biển), khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.
Đợt kiểm tra lần thứ năm của EC rất quan trọng để gỡ thẻ vàng IUU
Ngày 4.10, báo cáo của Cục Thủy sản cho thấy vẫn còn khoảng 200 tàu cá bị mất tín hiệu trên biển. Nguyên nhân có thể do ngư dân chủ động ngắt kết nối, nhưng nhiều báo cáo cũng cho rằng có nhiều trường hợp mất kết nối do chất lượng thiết bị VMS kém, dịch vụ bảo hành, sửa chữa không đảm bảo, thiết bị hư hỏng không biết liên hệ đơn vị nào để khắc phục…
Theo ghi nhận, các tỉnh, thành ven biển đang nỗ lực tăng cường quản lý để kịp thời khắc phục những hạn chế trước khi đón đoàn thanh tra EC. Tại tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ban, ngành liên quan tập trung khắc phục tồn tại, thực hiện các giải pháp cấp bách. Theo đó, trong 2 tháng cao điểm (tháng 9 và 10.2024), tỉnh thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành để kiểm tra việc thực thi chống khai thác IUU tại các cảng cá, văn phòng đại diện, và các doanh nghiệp thủy sản, các cuộc tuần tra, kiểm soát trên biển cũng được tăng cường để phát hiện và xử lý kịp thời các vi phạm.
UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cũng yêu cầu giám sát hành trình của tàu cá 24/24 để kịp thời xử lý trường hợp mất kết nối hoặc vượt ranh giới khai thác. Đối với các tàu cá mất kết nối, tỉnh đã chỉ đạo xử phạt nghiêm, kể cả các trường hợp mất kết nối trên 6 giờ. Dự kiến trước ngày 10.10, tỉnh sẽ hoàn thành xác minh và xử lý các tàu mất kết nối và những trường hợp mất kết nối do nguyên nhân bất khả kháng như mất sóng vệ tinh, lỗi nguồn điện sẽ không bị xử phạt. Tuy nhiên, những trường hợp tái phạm nhiều lần sẽ bị xử lý nghiêm.
Tương tự, trong tháng 9, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau đã ban hành Kế hoạch thực hiện cao điểm chống khai thác IUU gồm các hoạt động tập huấn, hướng dẫn cho các lực lượng tham gia đợt cao điểm kiểm tra chống khai thác IUU, thực hiện công tác số hóa IUU 100% đối với các tàu cá hết hạn giấy phép khai thác, hết hạn đăng kiểm, tàu cá mất kết nối, tàu cá sang bán nhưng chưa sang tên, tàu cá vượt ranh giới,… lập hồ sơ, có biện pháp theo dõi, quản lý đối với từng đối tượng cụ thể để ngăn chặn kịp thời, xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật.
Tại tỉnh Tiền Giang, hiện có 938/938 tàu cá lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đưa vào hoạt động, đạt 100%. Tỷ lệ đăng ký và cập nhật dữ liệu tàu cá trên VN-Fishbase cũng đạt 100% và số liệu tàu cá của Tiền Giang trùng khớp với số liệu báo cáo của Cục Thủy sản qua phần mềm VN-Fishbase. Tỉnh Bình Thuận cũng chỉ đạo Chi cục Thủy sản rà soát toàn bộ các trường hợp vi phạm quy định về VMS từ tháng 10.2023 đến nay để xác minh, làm rõ, tiếp tục xử lý theo quy định. Tất cả các trường hợp vi phạm quy định về mất kết nối, vượt ranh giới trên biển phải được thông tin hoặc thông báo ngay theo quy trình; cơ quan chức năng tiếp nhận thông tin phải tổ chức xác minh kịp thời; tiếp cận tàu cá vi phạm ngay khi về bờ, lập hồ sơ xử lý nghiêm theo quy định; có hồ sơ lưu trữ tại Trung tâm giám sát tàu cá tỉnh; người đứng đầu phải chịu trách nhiệm nếu tàu cá vi phạm quy định VMS cập bến tại địa bàn quản lý nhưng không kiểm tra, xác minh, xử lý.
Nỗ lực đến phút cuối
Trả lời phỏng vấn báo chí, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến nhận xét: “So với 4 lần đánh giá trước, đến nay, VN đã đạt kết quả tương đối tích cực. Về khung pháp lý, VN đã có luật Thủy sản năm 2017, các nghị định, thông tư đã được ban hành đầy đủ. Đặc biệt, gần đây, Chính phủ, Bộ NN-PTNT đã sửa đổi, bổ sung 2 nghị định và các thông tư để quản lý đội tàu một cách toàn diện và triệt để. Bên cạnh đó, hồ sơ xuất khẩu hải sản sang EU đã cơ bản đáp ứng yêu cầu với sản phẩm khai thác trong nước và nhập khẩu. Việc truy xuất điện tử đã được thực hiện tại hơn 70 cảng cá. Việc xử lý các vi phạm pháp luật được các ngành chức năng, địa phương thực hiện nghiêm minh hơn, hiện đã xét xử và truy tố 11 vụ hình sự tạo nên sự nghiêm minh và răn đe với các đối tượng cố tình vi phạm, đưa người đi khai thác ở vùng biển nước ngoài”. Theo Bộ NN-PTNT, qua 4 lần kiểm tra, EC đều khẳng định ở cấp T.Ư, các văn bản quy phạm pháp luật đã được xây dựng đủ điều kiện để gỡ “thẻ vàng”. Tuy nhiên, vấn đề tổ chức thực hiện, sự quan tâm vào cuộc của các cấp ủy, người đứng đầu địa phương chưa quyết liệt.
Trong đợt kiểm tra thực tế tại tỉnh Thừa Thiên-Huế mới đây, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh: “Việc chống khai thác IUU không chỉ là nhiệm vụ quan trọng, mà còn là yêu cầu cấp bách để bảo vệ nguồn lợi hải sản, duy trì sự phát triển bền vững của ngành thủy sản và bảo vệ uy tín của VN trên trường quốc tế. Các địa phương cần tăng cường giám sát chặt chẽ hoạt động của tàu cá, đặc biệt là các tàu có chiều dài trên 15 m. Các tàu phải tuân thủ nghiêm ngặt việc lắp đặt và sử dụng thiết bị giám sát hành trình, đảm bảo không có tình trạng vượt ranh giới khai thác cho phép”.
VN hiện nay đã hội nhập kinh tế quốc tế, sản phẩm VN bán cho gần 180 quốc gia và vùng lãnh thổ thì phải tuân thủ các nguyên tắc, quy định của thị trường đặt ra. Không chỉ với thị trường EU mà Nhật Bản, Mỹ cũng đã đặt ra vấn đề này.Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến
Sacombank giảm đến 2%/năm lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ khách hàng Cá nhân và Doanh nghiệp bị thiệt hại do bão lũ vượt qua khó khăn, ổn định đời sống, khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh.
Những ngày qua, mưa bão, lũ lụt đã gây thiệt hại nặng nề, ảnh hưởng đến sinh kế và hoạt động sản xuất kinh doanh của hàng ngàn người dân, doanh nghiệp tại nhiều tỉnh thành miền Bắc. Và hiện tình hình thời tiết vẫn đang có dấu hiệu diễn biến phức tạp tại nhiều tỉnh thành miền Trung và Tây Nguyên.
Theo đó, nhằm đồng hành cùng người dân và doanh nghiệp khắc phục hậu quả, khôi phục sản xuất kinh doanh, từ nay đến cuối năm 2024, Sacombank giảm đến 2%/năm lãi suất cho vay trên dư nợ hiện hữu hoặc dư nợ mới. Đồng thời, Ngân hàng giảm thêm 50% phí dịch vụ và miễn phí tất toán trước hạn.
“Ngân hàng đã nhanh chóng triển khai thông tin đến các Chi nhánh/Phòng giao dịch miền Bắc, miền Trung và Tây Nguyên chủ động rà soát, đánh giá, báo cáo mức độ thiệt hại và đề xuất các biện pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho các khách hàng đang vay vốn” – đại diện Sacombank cho biết.
Trước đó, với tinh thần tương thân tương ái, Sacombank đã ủng hộ nhiều phần quà trị giá 500 triệu đồng đến bà con 2 tỉnh Lào Cai và Thái Nguyên. Đồng thời, ủng hộ 500 triệu đồng thông qua chương trình hỗ trợ người dân tái thiết cuộc sống sau bão lũ do báo Tuổi trẻ triển khai.
Ngoài ra, Công đoàn Cơ sở Sacombank đã phát động tất cả cán bộ nhân viên toàn Ngân hàng tham gia ủng hộ trên tinh thần tự nguyện nhằm chia sẻ, đồng hành cùng người dân ở vùng bão lũ. Số tiền tiếp nhận sẽ được Công đoàn cơ sở Sacombank chuyển đến Ủy ban Mặt trận tổ quốc Việt Nam TP.HCM.
Sacombank dành 15.000 tỉ đồng cho cá nhân, doanh nghiệp vay đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh doanh, kích cầu kinh tế vào quý cuối năm 2024.
Sacombank dành 15.000 tỉ đồng cho vay với lãi suất từ 4,5%/năm đối với doanh nghiệp và 5,5%/năm đối với cá nhân khi vay sản xuất kinh doanh. Mức lãi suất này áp dụng cho kỳ hạn vay tối đa 3 tháng. Đồng thời, ngân hàng còn đơn giản hóa các thủ tục hồ sơ, tinh gọn quy trình và giảm thời gian phê duyệt khoản vay, tạo điều kiện tối đa để khách hàng sớm được giải ngân.
Quý 4 là thời điểm nhu cầu vốn cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh tăng cao, phục vụ cho mùa lễ tết sắp đến. Sacombank triển khai gói tín dụng này nhằm đồng hành cùng người dân, doanh nghiệp đẩy mạnh sản xuất, tiêu dùng, thúc đẩy tăng trưởng chung cho toàn nền kinh tế.
Sacombank đưa ra gói tín dụng lãi suất từ 4,5%/năm
Trước đó, nhằm đồng hành cùng khách hàng bị ảnh hưởng bởi bão lũ, Sacombank đã triển khai nhiều chương trình ưu đãi như giảm lãi suất lên đến 2%/năm đối với các khoản vay hiện hữu; ra mắt gói vay quy mô 10.000 tỉ đồng, lãi suất tối thiểu từ 4% – 5% đối với các khoản vay mới; giảm phí dịch vụ lên đến 50% và miễn phí tất toán trước hạn đối với tất cả khoản vay.
Ngoài ra, từ nay đến ngày 31.12.2024, khách hàng vay mua xe ô tô hoặc chi tiêu qua thẻ tín dụng Sacombank sẽ được hưởng nhiều khuyến mãi hấp dẫn. Điển hình, khách hàng vay mua xe Vinfast được hưởng lãi suất ưu đãi chỉ từ 7%/năm, thế chấp bằng chính xe mua với mức vay lên đến 70% giá trị xe; khách hàng mở mới và trải nghiệm chi tiêu trên thẻ Sacombank Visa và JCB sẽ được hoàn tiền đến 600.000 đồng; khách hàng đăng ký mới dịch vụ ủy thác thanh toán và phát sinh giao dịch ủy thác thanh toán qua thẻ tín dụng Sacombank sẽ được hoàn ngay 50.000 đồng…
Trong 9 tháng qua, VN đã chi đến 1 tỉ USD để nhập khẩu gạo; 1,2 tỉ USD cho mặt hàng thịt. Các chuyên gia nói gì về những con số này?
Nhập khẩu lúa, gạo giúp VN mạnh hơn
Theo thông tin từ Bộ NN-PTNT, trong 9 tháng năm 2024, xuất khẩu gạo của VN đạt 4,37 tỉ USD, tăng tới 23,5% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, điều khiến nhiều người chú ý hơn là con số nhập khẩu gạo cũng ở mức cao kỷ lục, 1 tỉ USD, tăng 57% so với năm trước, vượt mức 860 triệu USD của cả năm 2023.
Trên thực tế, việc nhập khẩu gạo và cả lúa của VN đã diễn ra nhiều năm qua. Nguồn hàng nhập khẩu chủ yếu từ Ấn Độ dùng phục vụ nhu cầu chế biến (hủ tiếu, bún, phở, bánh tráng…) và Campuchia bổ sung nguồn hàng cho hoạt động xuất khẩu. Nếu không nhập khẩu thì VN sẽ không thể có lượng gạo xuất khẩu lịch sử lên tới 8,1 triệu tấn vào năm 2023 vì năng lực sản xuất của VN đã đạt đến ngưỡng giới hạn. Báo cáo của Bộ NN-PTNT cho thấy trong 9 tháng qua, diện tích gieo cấy của VN đạt 6,94 triệu ha, tăng 0,2% so với cùng kỳ năm 2023. Diện tích thu hoạch là 5,4 triệu ha, tăng 0,7% so với năm 2023. Sản lượng thu hoạch cũng tăng 1,5% và đạt 34 triệu tấn lúa. Trong khi đó, nguồn cung lúa của VN ổn định trong khoảng 43 triệu tấn mỗi năm.
Gạo VN xuất siêu tăng mạnh nhờ nhập khẩu tăng
Gạo VN xuất siêu tăng mạnh nhờ nhập khẩu tăng
Ông Phạm Thái Bình, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần nông nghiệp công nghệ cao Trung An (Cần Thơ) đồng thời là thành viên Ban Chấp hành Hiệp hội Lương thực VN (VFA), cho hay VN bắt đầu nhập khẩu gạo từ nhiều năm qua và đặc biệt tăng nhập từ năm 2020. “Theo quy luật thị trường, việc nhập khẩu lúa và gạo này có tác động một phần tới giá gạo nội địa. Nhưng giá lúa gạo nội địa còn nhiều yếu tố khác chi phối chứ không riêng gì việc nhập khẩu. Lúa gạo nhập khẩu có vai trò quan trọng là bổ sung vào nguồn cung gạo VN ra thế giới, đặc biệt vào giai đoạn giữa các vụ mùa của VN. Bên cạnh đó, nhập khẩu gạo cũng giảm áp lực cho các nhà sản xuất các sản phẩm từ gạo phải mua nguyên liệu với giá cao, kéo theo giá thành đầu ra cũng cao. Đối với hoạt động xuất khẩu, nhờ sự linh hoạt bổ sung nguồn cung từ các thị trường lân cận mà khách hàng quốc tế cũng đặt niềm tin nhiều hơn vào năng lực của doanh nghiệp VN cho các đơn hàng lớn”, ông Bình nói.
Một số chuyên gia phân tích nếu chúng ta “giật mình” khi thấy VN nhập khẩu gạo tăng kỷ lục thì cũng có thể đặt ngược lại vấn đề là vì sao thế giới đang khan hiếm gạo, nhập khẩu khó khăn mà VN vẫn có thể tăng nhập khẩu? Câu trả lời là năng lực làm thương mại của doanh nghiệp lúa gạo VN được cải thiện rất nhiều trong những năm gần đây. Trong khu vực chỉ có doanh nghiệp VN và Thái Lan có thể đảm nhận các đơn hàng lớn từ 50.000 tấn trở lên. Đó chính là lý do một số nước lân cận phải bán gạo cho VN để chúng ta xuất khẩu thay vì bán trực tiếp cho khách hàng để thu lợi lớn hơn. “Các thị trường như Singapore hay Hồng Kông đâu có làm ra hạt gạo nào nhưng các doanh nghiệp ngành gạo của họ rất mạnh bởi họ làm thương mại tốt và các doanh nghiệp VN đang phát triển theo hướng đó. Nếu chúng ta nhìn vào giá trị xuất siêu của gạo VN trong 5 năm gần đây sẽ thấy rõ”, một chuyên gia dẫn chứng.
Đồng tình với quan điểm trên, TS Trần Hữu Hiệp (Trường ĐH FPT Cần Thơ) nói: Chúng ta đang sống trong một thế giới phẳng và kinh tế hội nhập nên việc phát triển thương mại là điều bình thường. Nếu việc nhập khẩu là đúng pháp luật, phù hợp với thông lệ quốc tế và có lợi về mặt kinh tế thì rất nên khuyến khích. VN cũng xác định chủ trương là phát triển kinh tế nông nghiệp thay cho tư duy sản xuất nông nghiệp. Chúng ta đặt mục tiêu “giảm nhẹ mang vác nặng, tăng giá trị cho nông sản VN”.
Trong những năm gần đây, hạt gạo VN cải thiện được phẩm chất và nâng dần giá trị. Chúng ta mang sản phẩm có giá trị cao đi bán; mua những sản phẩm gạo giá trị thấp, phù hợp hơn với nhu cầu chế biến để tạo giá trị gia tăng, nhằm tối ưu hóa lợi ích thì đó là điều rất tốt. “Việc các doanh nghiệp vươn mình phát triển thành các nhà thương mại gạo khu vực và thế giới là điều rất đáng mừng thay vì chỉ hoạt động xuất khẩu đơn thuần. Khi doanh nghiệp VN mạnh về thương mại cũng đồng nghĩa đầu ra của chúng ta mở rộng hơn. Nếu nhìn theo hướng này chúng ta cần tạo điều kiện để các doanh nghiệp tiếp tục phát triển”, ông Hiệp nói.
Thực tế không chỉ gạo mà với tôm, hạt điều, từ rất lâu VN cũng đã nhập khẩu nguyên liệu về chế biến. Việc này cho thấy nhu cầu của nền kinh tế đã được đa dạng. Các nhà máy phải được quyền lựa chọn để tối ưu hóa việc sản xuất và giá thành.
Thịt nhập vẫn lo sản phẩm thải loại, cận date
Nếu nhập khẩu gạo là một bước tiến từ sản xuất sang thương mại thì nhập thịt lại là câu chuyện hoàn toàn khác. Trong 9 tháng qua, VN chi 1,2 tỉ USD để nhập khẩu thịt, phụ phẩm động vật; tăng hơn 19% so với cùng kỳ năm trước, chủ yếu từ Ấn Độ, Mỹ, Nga, Đức, Hàn Quốc. Ở chiều ngược lại, xuất khẩu thịt và sản phẩm dạng thịt của VN không đáng kể.
Không chỉ ở các thành phố lớn, thịt nhập đã được phân phối rộng khắp cả nước với giá phổ biến chỉ có 50.000 – 55.000 đồng/kg. Các loại phụ phẩm từ heo, bò và gà như da, chân, xương, lòng… chỉ 20.000 – 30.000 đồng/kg.
Ngành chăn nuôi tiếp tục đối mặt với thách thức từ thịt nhập
Ông Nguyễn Kim Đoán, Phó chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi tỉnh Đồng Nai, phân tích: Do ảnh hưởng nguồn cung hạn chế nên từ đầu năm đến nay giá heo hơi ở mức khá, ngoại trừ giai đoạn tháng 7 âm lịch có phần hạ nhiệt. Đây là điều kiện thuận lợi cho thịt ngoại nhập gia tăng. Trong giai đoạn sắp tới, nguồn thịt ngoại vào VN có thể tiếp tục gia tăng do nhiều tỉnh miền Bắc bị ảnh hưởng bão lũ, nguồn cung giảm. Tại Đồng Nai, nhiều hộ chăn nuôi cũng giảm đàn, nghỉ nuôi do vướng quy định về đảm bảo tiêu chuẩn môi trường. “Đối với những người còn giữ nghề chăn nuôi thì điều lo lắng nhất vẫn là tình trạng nhập lậu qua biên giới mỗi khi giá nội địa tăng. Bên cạnh đó là nguồn thịt đông lạnh thải loại, cận date (hạn sử dụng) từ các nước phát triển với giá rẻ. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến người chăn nuôi mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng”, ông Đoán cảnh báo.
Theo Hiệp hội Chăn nuôi tỉnh Đồng Nai, hiện tại ngành chăn nuôi đang chuyển dần từ hướng nông hộ sang trang trại quy mô lớn với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là một số tập đoàn lớn trong nước. Điều này giúp ngành chăn nuôi VN ngày càng tiếp cận với trình độ thế giới. Tuy nhiên, giá thành chăn nuôi của VN vẫn còn cao do phụ thuộc vào việc nhập khẩu nguyên liệu thức ăn chăn nuôi và cũng phụ thuộc luôn vào các doanh nghiệp chế biến thức ăn chăn nuôi nước ngoài. Đó chính là lý do thịt nhập không ít thời điểm đè thịt nội, đặc biệt là các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ.
Ông Nick Clegg, chủ tịch phụ trách đối ngoại toàn cầu Meta, cho biết Việt Nam sẽ là một trong những quốc gia đầu tiên được dùng Meta AI, đặc biệt là được sử dụng bằng tiếng Việt và miễn phí.
Chủ tịch phụ trách đối ngoại toàn cầu của Meta Nick Clegg đánh giá Việt Nam có khả năng cao sẽ trở thành cường quốc công nghệ số trong khu vực – Ảnh: MINH SƠN
Trao đổi với báo chí bên lề Ngày hội đổi mới sáng tạo Việt Nam năm 2024 tại Hà Nội, ông Nick Clegg, chủ tịch phụ trách đối ngoại toàn cầu Meta, chia sẻ: Việt Nam sẽ là một trong những quốc gia tiên phong đi đầu triển khai ứng dụng Meta AI, sớm hơn hẳn so với một số nước châu Âu. Hơn nữa, người dùng Việt Nam sẽ dùng ứng dụng bằng tiếng Việt và hoàn toàn miễn phí.
Trong chuyến thăm Việt Nam đầu tiên trên cương vị chủ tịch Meta, ông Nick Clegg công bố sẽ sớm triển khai Meta AI tại Việt Nam. Ứng dụng này là một “trợ lý AI” có khả năng tương tác, nói chuyện như con người.
Meta AI sẽ được tích hợp trên các nền tảng của Meta như Facebook, Messenger, WhatsApp… Người dùng có thể đặt câu hỏi và nhận câu trả lời như đang trao đổi với con người.
Chủ tịch Meta cũng cho biết từ nay đến cuối năm, Meta sẽ triển khai trợ lý ảo trí tuệ nhân tạo (AI) cho các doanh nghiệp tại Việt Nam. Trợ lý AI sẽ được tích hợp trên ứng dụng Messenger, các doanh nghiệp có thể sử dụng để tương tác với khách hàng, từ đó nâng cao năng suất.
Hiện nay Meta cũng đã triển khai các hoạt động thúc đẩy việc đào tạo và huấn luyện cho người dân, để có thể sử dụng các công cụ số trên môi trường mạng. Cụ thể Meta đã có chương trình đào tạo, tập huấn cho hơn một triệu học sinh, sinh viên cũng như nhà giáo, các bậc phụ huynh về sử dụng công cụ số.
“Chúng tôi cũng đã đào tạo hơn 90.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa để có thể sử dụng các công cụ và ứng dụng để mở rộng kinh doanh.
Từ nay đến cuối năm, Meta sẽ triển khai trợ lý ảo trí tuệ nhân tạo (AI) cho các doanh nghiệp tại Việt Nam. Trợ lý AI sẽ được tích hợp trên ứng dụng Messenger, các doanh nghiệp có thể sử dụng để tương tác với khách hàng, từ đó nâng cao năng suất” – chủ tịch Tập đoàn Meta cho biết.
Theo ông Nick Clegg, những kế hoạch nói trên thể hiện sự tin tưởng của Meta vào Việt Nam, vào thị trường trực tuyến đang phát triển rất năng động tại Việt Nam, cũng như niềm tin về sự phát triển thành công của Việt Nam trong tương lai.
Đồng thời, Meta rất tin tưởng vào môi trường đầu tư tại Việt Nam. Ông Nick Clegg đánh giá Việt Nam hiện là quốc gia đi đầu ở khu vực Đông Nam Á trong lĩnh vực công nghệ số, do có đủ ba thành tố cơ bản và quan trọng là dân số trẻ, có nền tảng giáo dục tốt và khả năng sử dụng hiệu quả các công nghệ số trong đời sống hằng ngày.
Từ đầu năm 2025, tài khoản thanh toán ngân hàng, thẻ tín dụng, ví điện tử phải được xác thực chính chủ mới được giao dịch online. Đây là quy định tiếp theo việc xác thực sinh trắc học tài khoản ngân hàng đã được áp dụng từ tháng 7 vừa qua.
Loại trừ cho thuê, mượn tài khoản ngân hàng
Thông tư 17/2024 quy định về việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại tổ chức tín dụng cung ứng dịch vụ thanh toán, cũng như Thông tư 18/2024 quy định về hoạt động thẻ ngân hàng (NH) do NH Nhà nước (NHNN) ban hành đã có hiệu lực từ ngày 1.7 vừa qua. Tuy nhiên, một số quy định mới sẽ áp dụng muộn hơn. Cụ thể, từ ngày 1.10, khách hàng mở thẻ tín dụng và ví điện tử qua mạng phải thực hiện sinh trắc học. Đặc biệt, kể từ đầu năm 2025, khách hàng đã có tài khoản tại các NH chỉ có thể giao dịch bằng phương tiện điện tử (Internet Banking, Mobile Banking) khi đã hoàn thành việc xác thực, đối chiếu thông tin cá nhân đúng với giấy tờ tùy thân và thông tin sinh trắc học của chủ tài khoản hoặc người đại diện hợp pháp (đối với khách hàng tổ chức). Dữ liệu sinh trắc học của chủ tài khoản phải trùng khớp với dữ liệu sinh trắc học được lưu của thẻ CCCD gắn chip hoặc thẻ CCCD của chủ tài khoản đã được xác thực chính xác do cơ quan công an cấp hoặc thông qua xác thực tài khoản định danh điện tử của người đó. Quy định này cũng áp dụng cho việc sử dụng thẻ tín dụng và ví điện tử. Hay nói cách khác, kể từ đầu năm 2025, nếu tài khoản thanh toán NH, ví điện tử không được xác thực chính chủ thì sẽ không được phép giao dịch online. Quy định tương tự đã được áp dụng cho các tài khoản chứng khoán kể từ ngày 1.10 vừa qua.
Tài khoản ngân hàng không chính chủ sẽ không được chuyển tiền online từ đầu năm 2025 ẢNH: NHẬT THỊNH
Quy định này được ban hành nhằm loại trừ, giảm thiểu việc cho thuê, mượn tài khoản NH hoặc mở tài khoản NH bằng giấy tờ giả, góp phần ngăn chặn việc lừa đảo cũng như tăng mức độ an toàn cho người dân khi sử dụng dịch vụ NH điện tử.
Thực tế thời gian vừa qua, nhiều vụ lừa đảo chuyển tiền qua tài khoản NH nhưng không đòi lại được, thậm chí cơ quan điều tra cũng phải mất nhiều thời gian để xác định chính chủ bởi đó là các tài khoản “rác”, tài khoản ảo do được thuê, mượn người khác đứng tên. Vì vậy, theo NHNN, kể từ ngày 1.7 khi bắt đầu triển khai xác thực sinh trắc học thì đến nay đã có khoảng 38 triệu tài khoản thực hiện, trong đó có gần 4 triệu ví điện tử. Qua theo dõi số liệu báo cáo của các tổ chức tín dụng, số lượng vụ việc lừa đảo mất tiền của khách hàng và số lượng tài khoản có phát sinh nhận tiền lừa đảo ở các đơn vị đã giảm đáng kể. Cụ thể, số lượng vụ việc khách hàng bị lừa đảo mất tiền trong tháng 8 khoảng 700 vụ, giảm khoảng 50% so với số vụ việc trung bình 7 tháng năm 2024. Số lượng tài khoản nhận tiền lừa đảo trong tháng 8 khoảng 678 tài khoản, giảm khoảng 72% so với trung bình 7 tháng năm 2024. Đặc biệt, tại một số đơn vị đã không có phát sinh số lượng vụ việc trong thời gian tháng 8 và đầu tháng 9 vừa qua.
Giảm tài khoản ảo liên quan lừa đảo trên mạng
Việc quy định xác thực sinh trắc học đối với chủ tài khoản NH sẽ góp phần bảo đảm an toàn cho người dùng. Luật sư Trần Xoa, Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang, đánh giá cao quy định xác thực sinh trắc học và xác thực chính chủ tài khoản NH, ví điện tử… của hệ thống NH. Bởi việc giảm số lượng tài khoản không chính chủ sẽ khiến những kẻ lừa đảo không dễ dàng sử dụng nhiều tài khoản khác nhau để nhận tiền lừa đảo; sử dụng tài khoản không chính chủ xong rồi biến mất mà không sợ bị truy vết… Tuy nhiên, những kẻ lừa đảo luôn có nhiều chiêu trò để “vượt” được các quy định. Trong đó rất nhiều trường hợp người dùng bị lừa đảo là do cả tin và tự chuyển tiền; giao dịch qua mạng bị lừa hay vẫn nhấp vào đường link lạ, giả mạo nên bị chiếm quyền điều khiển điện thoại và kẻ gian tự chuyển tiền trong tài khoản đi nơi khác. Do vậy người dùng vẫn luôn nâng cao cảnh giác vì nếu không vẫn bị lừa.
Tài khoản ngân hàng không chính chủ sẽ không được chuyển tiền online từ đầu năm 2025 ẢNH: NHẬT THỊNH
Đồng tình, ông Nguyễn Minh Đức, Giám đốc Công ty CP An toàn thông tin CyRadar, cho rằng việc xác thực tài khoản chính chủ hay xác thực sinh trắc học người dùng tài khoản NH, ví điện tử sẽ góp phần làm giảm số lượng tài khoản rác, tài khoản ảo. Tình trạng thuê, mượn CCCD để mở tài khoản NH và sử dụng vào các mục đích lừa đảo, tội phạm… sẽ giảm mạnh. Nhưng điều đó cũng chưa chắc làm giảm các vụ lừa đảo qua mạng. Trên thực tế, nhiều người bị lừa đảo là chủ động chuyển tiền cho kẻ lừa đảo vì tin tưởng, vì bị đe dọa hay vì lòng tham để nhận được quà, thưởng có giá trị lớn hơn… Khi đó, chính chủ là người thực hiện chuyển tiền online cho kẻ lừa đảo. Hay trong trường hợp kẻ lừa đảo bằng các cách giả mạo, thả vi rút để chiếm quyền điều khiển điện thoại di động lẫn thông tin tài khoản NH của người dùng thì cũng dễ dàng tự động chuyển tiền từ tài khoản chính chủ. Những trường hợp này không liên quan đến việc tài khoản chính chủ hay tài khoản ảo.
“Thực tế các dạng lừa đảo, tống tiền vẫn luôn tồn tại và phát sinh theo nhiều kiểu khác nhau. Trong đó, lừa đảo trực tuyến được kết hợp từ nhiều yếu tố, từ xây dựng kịch bản đánh vào lòng tham, sự nhẹ dạ; và thứ hai là sử dụng công nghệ như xây dựng các trang web, hoặc các trang fanpage mạo danh… Đồng thời, kẻ lừa đảo sẽ thực hiện kết nối với người bị hại qua các kênh gồm nhắn tin, chat, tin nhắn SMS hoặc gọi điện. Như vậy, tài khoản NH chỉ là một phương tiện cuối cùng để kẻ gian nhận tiền từ nạn nhân. Việc xác nhận tài khoản chính chủ, xác thực sinh trắc học chỉ góp phần làm giảm số lượng tài khoản ảo. Từ đó cũng giảm bớt phương tiện sử dụng trong các vụ lừa đảo nhưng không phải là giải pháp chính. Để tránh bị sụp bẫy lừa đảo thì bản thân người dùng luôn cảnh giác, thận trọng khi giao dịch, nhất là các giao dịch qua mạng hay liên quan đến chuyển tiền”, ông Nguyễn Minh Đức chia sẻ.
Theo NHNN, việc xác thực tài khoản chính chủ từ ngày 1.1.2025 là điều kiện để đăng ký sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử (Internet Banking, Mobile Banking) để chuyển tiền online. Không phải mọi giao dịch đều phải thực hiện xác thực sinh trắc học (xác thực khuôn mặt) mà chỉ khi nào khách hàng chuyển khoản online từ 10 triệu đồng/lần trở lên hoặc 20 triệu đồng/ngày mới xác thực sinh trắc học theo Quyết định 2345 của NHNN (đã áp dụng từ ngày 1.7). Sau đó đến ngày 1.7.2025, các tài khoản NH sẽ bị ngừng giao dịch khi CCCD hết hạn.
